PRZELOTY I POBYT - MACEDONIA

Transport, dojazd z Polski

Od 2006 roku turyści z Polski są zwolnieni z obowiązku wizowego, nie muszą też mieć wizy tranzytowej do przejazdu przez terytorium Serbii. Do Macedonii można dotrzeć w dość prosty sposób, ponieważ do stolicy kraju, Skopie, dojeżdżają autokary liniowe, które wyjeżdżają z większych polskich miast. Przejazd w dwie strony do koszt niespełna 500 zł. Tyle, że na miejscu trzeba będzie zwiedzać kraj za pomocą tamtejszej komunikacji, jednak jest ona dość dobrze zorganizowana. Jedynie do małych, wysoko położonych miejsc nie kursują autobusy. Tam turyści musza dojechać taksówkami, trzeba jednak być czujnym, bo tamtejsi taksówkarze słyną z oszukiwania klientów. Można także pojechać swoim samochodem, przez Słowację, Węgry i Serbię, a dzięki temu zyskać całkowitą niezależność przemieszczania. Trzeba jednak wziąć poprawkę na kiepski stan macedońskich dróg. 

Noclegi

Zakwaterowanie w Macedonii nie stanowi bardzo dużego wydatku, chyba że chcemy nocować w Skopie. W stolicy ceny kształtują się pomiędzy 25 a 40 euro za noc i taniej nie znajdziemy raczej nic, nawet w schronisku młodzieżowym. A do tego warto podejść do sprawy z ostrożnością, ponieważ lokale prowadzone przez tamtejszych Albańczyków pozostawiają wiele do życzenia pod względem czystości. Warto najpierw poprosić o pokazanie pokoju, jeśli jest taka możliwość. 

Poza Skopie nocleg kosztuje około 10 euro, więc o wiele mniej niż w stolicy. Ciekawym miejscem do nocowania są klasztory, które za opłatą „co łaska” udostępniają pokoje turystom. Tu, co prawda warunki są przeważnie takie, jak dla mnichów, więc niektórym osobom może przeszkadzać brak wody w pokoju, ale za to wspólne posiłki z zakonnikami to niezapomniane chwile, pomimo że spożywają raczej skromne i bezmięsne posiłki. Niektóre monastyry znajdują się wysoko w górach, dlatego też ciężko tam dotrzeć. Zdarza się, że życzliwi mnisi pomagają turystom i zjeżdżają po nich swoimi starymi terenowymi Ładami. Warto wcześniej dowiedzieć się o cenę noclegu, bowiem pomału nawet do klasztorów wkrada się komercja i ceny noclegów sięgają 10 euro/noc.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE - MACEDONIA

Udając się do Macedonii nie warto nastawiać się na jedno miejsce. To tak ciekawy kraj, o zróżnicowanej kulturze, oferujący wiele ciekawych rzeczy do obejrzenia, że pozostawianie przez tydzień w jednym miejscu byłoby grzechem. A już na pewno warto zobaczyć Jezioro Ochrydzkie, szczyt Korab, stolicę Skopie czy miasto Ochrid

Jezioro Ochrydzkie

Uznawane jest za najstarsze w Europie i największe na Bałkanach. Jego powierzchnia to 358 km², głębokość dochodzi do 286 m, a jego powierzchnię dzieli granica albańsko-macedońska. Wyjątkowość jeziora spowodowana jest mnogością żyjącej tu endemicznej roślinności (ponad 200 gatunków). Z tego też powodu zostało wpisane w roku 1979 na listę dziedzictwa światowego UNESCO. Wpływa do niego rzeka Czarny Drin, a dodatkowo zasilane jest podziemnymi źródłami. Wyjątkowa jest także okolica Jeziora Ochrydzkiego, bo znajduje się tu sporo zabytków wartych obejrzenia. To na początek średniowieczna twierdza cara Samuela lub klasztor św. Nauma. Ten zespół klasztorny pochodzi z XVII wieku i podziwiać można tu grób św. Nauma oraz imponujące ikonostasy. Legenda głosi, że kładąc rękę na nagrobku świętego można poczuć bicie jego serca. Warto zwiedzić też zabytkowe centrum miasta Ochryda (także wpisane na listę UNESCO) czy liczne cerkwie. Najciekawsze położenie ma cerkiew św. Jana z Kaneo, która zbudowana została na klifie wiszącym nad wodą niczym balkon. Towarzystwo bujnej roślinności wokół cerkwi zachęca do zrobienia niezapomnianych zdjęć. Można sobie także zafundować miły rejs po jeziorze, podczas którego obejrzymy od strony wody część zabytkowej architektury, malowniczą roślinność oraz poobserwujemy wybijające z dna podziemne źródła.

Korab

To najwyższy szczyt w górach o tej samej nazwie, a jednocześnie najwyższy szczyt na Bałkanach. Pasmo gór Korab dzieli się na trzy państwa, Kosowo, Albanię i Macedonię. Główny szczyt natomiast, mierzący 2764 m n.p.m. jest przecięty granicą albańsko-macedońską, a ponieważ jest najwyższym szczytem w obu tych państwach, to zalicza się go do Korony Europy. Jeszcze parę lat temu wejście na Korab było zabronione, trzeba było mieć specjalne pozwolenie macedońskiego MSW. Zresztą zapuszczanie się na ten teren nie było zbyt bezpieczne, ze względu na częste napady bandyckie albańskich grup przemytniczych. Po za tym Korab to w dużej mierze strefa przygraniczna i po wcześniejszym konflikcie sporo było tam zaminowanych miejsc. Wyprawy na szczyt odbywały się jedynie 8 września, w Dzień Niepodległości Republiki Macedonii, kiedy to Macedończycy masowo udawali się tam na pieszą wędrówkę, na narodowy marsz pod eskortą policji. Zwyczaj ten zachował się do dziś, z tą jednak różnicą, że Korab jest już dostępny także dla turystów. Na szczęście od 2007 roku zakaz wstępu zniesiono i od strony macedońskiej można tam wejść bez jakichkolwiek pozwoleń. Wciąż niewielu chętnych zapuszcza się na szczyt, ale dzięki temu można podziwiać tu niezniszczoną przez ludzi naturę. Aby zdobyć szczyt od macedońskiej strony należy dotrzeć do szutrowych dróg prowadzących tam od miejscowości Debar lub Gostivar. Potem można jechać jeszcze około 6 km, mijając opuszczone posterunki policji granicznej. Dalej droga jest już przejezdna jedynie dla aut terenowych, bo zaczyna się tu szlak górski. Tu można rozpocząć swoją wędrówkę dobrze oznakowanym kolorami biało-czerwonymi szlakiem na sam szczyt. Trasa ma około 11 km, jest średniej trudności i nie wymaga sprzętu do wspinaczki. Odpowiednie buty, ubranie, zapas wody i jedzenia i ewentualnie kije trekkingowe wystarczą. Jeśli planujemy nocleg, konieczny będzie własny namiot, ponieważ nie ma tu żadnego schroniska.

Inne ciekawe miejsca w Macedonii

Bitola 

Niedaleko Jeziora Ochrydzkiego i miasta Ochrid, leży Bitola. Można do niej łatwo dojechać, bo jest świetnie połączona z resztą kraju. Stąd jest zresztą zaledwie 18 km do Grecji. Bitola leży u podnóża góry Baba i uważana jest za miasto wysokich obcasów i barwnego życia. Może dla tego, że przyciąga więcej turystów niż sama stolica. W okolicy miasta można zwiedzić ruiny starożytnego miasta Lynestic, gdzie zachował się amfiteatr, pomniki, a nawet piękne mozaiki. Są one na zimę zabezpieczane warstwą piasku, a latem udostępniane zwiedzającym. Można także podziwiać Narodowy Park Pelister, okalający szczyt o takiej samej nazwie.

Skopie

Zwiedzając Macedonię nie sposób nie zajrzeć do stolicy kraju. Skopie wpisuje się niestety w konwencję innych stolic, gdzie ze względu na funkcje miasta wprowadza się chaos architektoniczny. Niespójny wizerunek miasta tłumaczy się tu koniecznością szybkiej odbudowy po trzęsieniu ziemi, jakie miało miejsce w 1963 roku. Jako upamiętnienie tego tragicznego wydarzenia umieszczono historyczny zegar na jednym z ocalałych budynków, który zatrzymał się podczas trzęsienia. Jednakże udajemy się do Skopie nie po to, aby skupić się na krytyce chaotycznej zabudowy. Jest tam parę ciekawych miejsc do zwiedzania. Na początek Stary Bazar znajdujący się starszej części miasta, który emanuje niesamowitym klimatem. Dalsze kroki można skierować na zabytkowy Kamienny Most, który łączy starą i nową część stolicy, świetnie zachowany wraz z 12 imponującymi łukami. Kiedy z niego zejdziemy to idąc na wprost zaraz dotrzemy do zabytkowych łaźni miejskich z XV w, Daut Paszyn Amam. To jeden z najwybitniejszych zabytków kultury muzułmańskiej i jednocześnie ważne miejsce na kulturalnej mapie Macedonii, bowiem tu odbywają się najważniejsze spektakle, koncerty czy wystawy. Aby zwiedzić wszystkie ważne miejsca w Skopie przyda się nocleg, ale należy pamiętać, że ta usługa jest tu wyjątkowo kosztowna. Warto też po mieście poruszać się komunikacją miejską, ponieważ tamtejsi taksówkarze słyną z wyjątkowej nieuczciwości. Na nich jesteśmy jedynie skazani lądując na lotnisku w Skopie, skąd nie ma innego połączenia do centrum miasta. 

Park Narodowy Mawrowo

To teren, który cały rok jest wypełniony turystami. Latem wędrują szlakami Parku, a zimą korzystają z tras narciarskich. Ozdobą Parku jest sztucznie utworzone jezioro leżące na wysokości 1220 m n.m.p.

Mawrowo

To górski kurort znajdujący się w zachodniej części kraju. Turystów przyciąga tu pobliski Park Narodowy o tej samej nazwie, gdzie turyści chętnie oddają się wędrówkom po szlakach Parku i relaksowi nad jeziorem. Mawrowo jest więc dobrą bazą wypadową w te okolice.

Zatopiony kościół w Mawrowie 

Jezioro znajdujące się Parku Narodowym Mawrowo powstało w wyniku decyzji władz miasteczka o konieczności utworzenia ujęcia wody pitnej. Ta decyzja zaowocowała zatopieniem świątyni pod wezwaniem św. Mikołaja, pochodzącej z 1850 r. Początkowo była całkowicie zatopiona, ale susze nawiedzające okolicę w XX wieku odsłoniły cześć budowli, czego efekt można podziwiać do dzisiaj.

Kokino 

To miejsce udostępniono dla zwiedzających całkiem niedawno, bo w 2001 roku. Zorganizowane tam niegdyś stanowisko archeologiczne dało efekty w postaci pozostałości obserwatorium astronomicznego pochodzącego z 1800 roku p.n.e. Zabytek oczekuje na wpisanie na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Park Narodowy Galiczica

To ważna atrakcja dla miłośników przyrody. Park jest domem dla wielu atrakcyjnych i endemicznych gatunków. Znajduje się na granicy Albanii i Macedonii, pomiędzy jeziorem Ochrydzkim i Prespańskim.

Kuklica

To ciekawe miejsce. Znajduje się tu coś na kształt „kamiennego miasta”. To ponad 120 kamiennych filarów, a każdy mierzy około 10 m. W naukowym ujęciu są to wytwory erozji sprzed 10 mln lat. W ludowym ujęciu posągi są zamienionymi w głazy gośćmi weselnymi, a co roku przybywa kilka sztuk.

Ochryda 

Miasto leży nad znanym Jeziorem Ochrydzkim, u stóp gór Galiczica. Przyciąga turystów licznymi cerkwiami, ruinami bazyliki i starożytnego teatru. Najważniejszym obiektem jest Cerkiew św. Jana z Kaneo. Ponadto w Ochrydzie odbywają się znane festiwale folkloru bałkańskiego oraz popularny przegląd teatralny „Lato Ochrydzkie”. Miasto wraz z pobliskim jeziorem zostały wpisane w roku 1980 na listę dziedzictwa UNESCo

Kanion Matka

Znajduje się na zachód od Skopje, a zajmuje obszar ponad 500 ha. Kanion Matka to liczne kościoły i monastyry, a ponadto efektowne jaskinie (najdłuższa o długości 176m). Jedna z nich, jaskinia Velo, znalazła się na liście kandydatów do listy nowych siedmiu Cudów Świata.

Cerkiew św. Jovan Kaneo

Najbardziej imponująca cerkiew w całej Macedonii. Jest zawieszona nad rybacką wioską na klifie i otoczona piękną roślinnością. Cerkiew zbudowana jest na bazie mieszaniny stylu bizantyjskiego i armeńskiego, a jej wnętrza są ozdobione kamiennymi i ceramicznymi rzeźbami oraz świetnie zachowanymi freskami. Ta cerkiew, a przede wszystkim jej otoczenie i piękne widoki, to świetne miejsce do duchowej kontemplacji.

Kozjak

To popularne pasmo górskie znajdujące się w północno-wschodniej części Macedonii od strony granicy z Serbią. To masyw o wyjątkowym, wyludnionym i pozbawionym w dużej części wizerunku, który jest wynikiem działań człowieka. Te działania przyspieszają erozję i widoczny brak drzew. Masyw złożony ze skał prekambryjskich i paleozoicznych nie jest może atrakcją dla pieszych wędrówek, ale warto je obejrzeć, choćby przejazdem.

Porta Macedonia

Nie ma wielowiekowej tradycji, a swoim wyglądem przypomina do złudzenia paryski Łuk Triumfalny. Na jego ścianach znajdują się malowidła upamiętniające najważniejsze fakty z historii kraju. Turyści mają możliwość wejścia na samą górę bramy i podziwiania stamtąd panoramy stolicy. 

HOTELE W MACEDONII

W okolicy znajduje się wiele godnych polecenia obiektów oferujących zakwaterowanie.

KLIKNIJ I ZAREZERWUJ NOCLEG

INNE INFORMACJE - MACEDONIA

Wizy i inne formalności

Polski turysta nie jest zobowiązany do posiadania wizy, o ile jego pobyt nie przekroczy 90 dni. Nie jest konieczny także paszport do przekroczenia granicy, ale jego posiadanie znacznie ułatwia formalności w hotelu, w banku czy przy wypożyczaniu samochodu. Macedonia zniosła też dla obywateli UE konieczność wykupowania ubezpieczenia podróżnego na granicy, ale nadal jest obowiązek posiadania zielonej karty. Jeśli przekraczamy granicę z dowodem osobistym musimy uzyskać specjalny blankiet z wbitą pieczątką graniczną stanowiącą później dowód legalnego wjazdu do kraju. Na przejazd osoby nieletniej konieczna jest zgoda obojga rodziców, nawet, jeśli dziecko podróżuje z jednym z nich. 

Ceny 

Denar jest oficjalną walutą Macedonii. Obecnie 1 euro to 62 denary, a wymiany można bezpiecznie dokonać w bankach i bankomatach. Przeliczenie na złotówki to około 6,30 zł za 100 denarów. Ze względu na to, że Macedonia jest biednym krajem, to ceny siłą rzeczy muszą być w miarę dostosowane. I tak na przykład przejazd komunikacją miejska kosztuje polskiego turystę 1zł, a obiad w barze około 10 zł. Jest tu na pewno zdecydowanie taniej niż w pobliskich krajach bałkańskich. 

Kuchnia 

Jeśli liczymy na bałkańskie doznania kulinarne, to nie szukajmy ich w stolicy. Tu znajdziemy wszystko, pizze, kebaby, hamburgery, potrawy chińskie, wegetariańskie czy śródziemnomorskie, ale nachodzimy się żeby znaleźć knajpę, która oferuje rodzime jedzenie. Kilka na pewno jest, ale ciężko je odnaleźć. Poza Skopie natomiast nie stanowi to żadnego problemu. Macedońska kuchnia to pochodna kuchni greckiej i tureckiej, ale widać też wpływy bułgarskie czy włoskie. Króluje tu jagnięcia i baranina, ale podaje się także drób i wołowinę. Furorę wśród turystów robi burek, rodzaj bułki wykonywanej z ciasta podobnego do francuskiego, a nadziewanej serem, szpinakiem i mięsem. Do popicia burka dostaniemy jogurt naturalny, ponieważ to dość tłusta potrawa. Inna potrawa, której warto spróbować to na pewno sałatka szopska ze słonym serem. Ciekawie smakują też sarmi, czyli gołąbki zawijane w liście szczawiu. A na koniec deser w postaci baklavy. To słodkie, cieniutkie ciasto francuskie, nasączone syropem i ułożone w różne formy ciasteczek nadzianych orzechami i migdałami. Bardzo słodki i bardzo smaczny deser. Do picia można wziąć kawę po turecku, wino czy piwo. Najbardziej popularne smaczne wino to Alexandria, a piwo to Skopsko. Jeśli chcemy zakupić alkohol w sklepie należy pamiętać, że sprzedaje się go jedynie do godziny 19.00. Ciekawostką jest serwowana w tych stronach herbata z górskich ziół. Podaje się ją wraz z klepsydrą, która odmierza czas parzenia. 

Muzyka 

W macedońskich melodiach słychać wpływy wielu narodowości. To nuty folkloru tureckiego, bułgarskiego, albańskiego i cygańskiego. Piętno odcisnęły na niej wszystkie kultury, które miały wpływy na tym obszarze. To głównie kultura słowiańska i muzułmańska. Element muzyki sakralnej i folkowej, tak bogatej dzięki zróżnicowanym wpływom, można często usłyszeć nawet we fragmentach utworów pop kulturowych. Nawet młodzi piosenkarze we współczesnej Macedonii wplatają te motywy w swoje najnowsze przeboje. 

Ludność 

Terytorium Macedonii zamieszkują w 64% Macedończycy. W północno-wschodniej części mieszkają Albańczycy, stanowiący 25% społeczeństwa. Pozostała ludność to mniejszości tureckie, serbskie i cygańskie. Macedonia jest przede wszystkim prawosławna, a drugą, co wielkości grupę wyznawców stanowią muzułmanie (Turcy i Albańczycy). Prawosławna część społeczeństwa to wierni kościoła autokefalicznego, pozostała część należy do prawosławnych kościołów bułgarskich, serbskich i greckich. Macedonia nie jest bardzo zaludnionym krajem, to zaledwie 79 osób/ km², przy czym większość, bo aż 60%, mieszka w miastach.

Albańska część społeczeństwa w Macedonii nie zawsze była traktowana na równi z Macedończykami, musiała to sobie wywalczyć. Dopiero w roku 2001, w wyniku konfliktu w sąsiednim Kosowie, Armia Wyzwolenia Narodowego pod przewodnictwem lidera, Aliego Ahmetiego, rozpoczęła działania zbrojne na rzecz uznania Albańczyków za równorzędnych obywateli Macedonii. W sierpniu, dzięki negocjacjom, w które włączyło się NATO i UE, Albańczycy uzyskali żądany status. Od tej pory państwo finansuje albańskie szkolnictwo, Albańczycy mają prawa do takich samych świadczeń oraz są zatrudniani w sposób proporcjonalny w sferze budżetowej. 

Klimat

Obszar Macedonii leży w strefie wpływów klimatu umiarkowanego kontynentalnego oraz śródziemnomorskiego. Zwykle więc pogoda jest tu podobna jak w Polsce, wykluczając niewielkie wyjątki. Głównie charakteryzuje się łagodnymi zimami, kiedy to temperatury wahają się w granicach 0-2°C, ale w górach mróz bywa zdecydowanie silniejszy. Średnia temperatura latem to 24°C, jednak na terenie kraju zdarzają się okolice, gdzie letnie odczyty to nawet 40°C, np. w miastach Kapija i Demir i tam lato bywa bardzo męczące. Podobnie jest z opadami. Zwykle występują w umiarkowanych ilościach, 400-500 mm, ale w górach sięgają 1500 mm.