PRZEWODNIK ŻEGLARSKI - HOLANDIA

Barką przez Holandię

Holandia, kraj znajdujący się w Europie pomiędzy Belgią a Niemcami, północno-zachodnia granica tego kraju znajduje się na Morzem Północnym. Ponadto do Królestwa Niderlandów należy też kilka wysepek karaibskich. Ustrój tego kraju to Monarchia Konstytucyjna, głową Państwa jest król Wilhelm Aleksander. Klimat panujący w tym regionie to umiarkowany ciepły, z łagodnymi zimami i ciepłym latem. Współcześnie gdyby przeprowadzić sondę wśród ludzi na ulicy z Holandią będą się polakom kojarzyły: ciężka praca, duże zarobki, legalne narkotyki i prostytucja, wspomną też sery, tulipany i ewentualnie wiatraki. My proponujemy wybrać się do Holandii, by zwiedzić, zobaczyć i poznać jak piękny jest ten kraj. Proponowana przez nas poniżej trasa zawiera w sobie plan na co najmniej 2 tygodnie podróży po Holandii, jeżeli ktoś nie może sobie na tyle pozwolić, najlepiej zrezygnować z mniej atrakcyjnych punktów wycieczki i ograniczyć odrobinę tę trasę, jednak jeżeli ktoś naprawdę chce poznać Holandię proponujemy:

Trasa:  Strand Horst, Amsterdam, Edam, Alkmaar, Katwijk, Lejda (Leiden), Gouda, Utrecht, Strand Horst 

Miejsce w którym proponujemy zacząć przygodę nazywa się Ermelo w Holandii, by się tam dostać najlepsze wydają się dwa sposoby: lot trwający około 2h+dojazd z lotniska, bądź dojazd własnym autem, w tym przypadku to będzie trasa ok. 1000km do pokonania - licząc z centralnej Polski.

Ermelo to miasto w prowincji Gelderland na północy Holandii. Jest to miasto turystyczne, rekreacyjne i tętniące życiem. Wokół tego miasta znajdują się piękne lasy, dlatego sporo tu miejsc kempingowych  i w sezonie spory ruch turystyczny. Miejsca warte uwagi:

• Wiatrak De Koe – jest to budowla usytuowana w samym centrum miasta, datowana na 1863 rok. Częściowo został zniszczony przez uderzenie pioruna w 1990 roku, ale już został odrestaurowany.
• Wieża Wodna w Ermelo.
• Plaża Strand Horst – jest to plaża nad sztucznym jeziorem Nuldernauw.

Niedaleko pięknej plaży w Ermelo zwanej Strand Horst, znajduje się marina w której rozpocznie się podróż po Holandii na barce.  Po odebraniu wyczarterowanej wcześniej barki należy udać się do Nijkerk i przez znajdującą się tam śluzę wpłynąć na jezioro Eemmeer. Nad tym jeziorem znajduje się miejscowość Spakenburg, w której warto zatrzymać się na noc, znajdziecie tu liczne mariny w których można przystanąć. Jedną z nich jest Jachthaven De Eemhof – przy której znajduje się Eemhof centrum sportów wodnych – dla ludzi lubiących aktywny wypoczynek. Po przeciwległej stronie do tej mariny znajdują się dwa inne porty: WSV de Eendracht i VVV Bunschoten Spatenburg. Zatrzymując się w tym drugim, znajdujemy się zaraz koło Muzeum:

• Muzeum Spakenburg – muzeum związane z regionem, znajdują się tu stroje, przedmioty użyteczności codziennej, przedmioty związane z rybołówstwem – wszystko z poprzednich epok.

·        Historische Expositie Klederdracht – wystawa historycznych strojów.

Poza tą atrakcją regionu, ta cześć miasta jest wypełniona sklepami, restauracyjkami i pubami, dlatego jeżeli zajdzie potrzeba uzupełnienia zapasów, albo będziecie mieli ochotę na pierwsze spotkanie z kuchnią holenderską to właśnie jest idealne miejsce na poznawanie kultury tego kraju.  Gdy już nacieszycie się tym miasteczkiem, kolejnego dnia pora na dalsza wyprawę – kierunek Amsterdam.

Po drodze do Amsterdamu będziecie mijali wyspę na jeziorze Eemmeer która nazywa się De Dode Hond – po przetłumaczeniu: zdechły pies. Jest to miejsce idealne na piknik, na spędzenie popołudnia.

Amsterdam to stolica Holandii i jej największym miastem, podzielonym siecią kanałów, a jest ich tu aż 160, z tego powodu Amsterdam nazywany jest Wenecją Północy. Miasto to jest dużym centrum gospodarczym i kulturowym, znajdują się tu dwa uniwersytety, teatry, muzea, drugi co do wielkości port w Holandii, swoje główne siedziby mają tu firmy takie jak Phillips i ING. Pierwsze historyczne wzmianki o tym mieście pochodzą z XIII wieku, a jego mieszkańcy ze względu na warunki naturalne zajmowali się głównie rybołówstwem i żeglugą. Podczas pobytu tutaj warto zakupić kartę „I Amsterdam City Card”  - po jej zakupie darmowy jest przejazd środkami komunikacji miejskiej, darmowy wstęp do większości muzeów i atrakcji a także zniżki w innych punktach i sklepach. Po zakupie tej karty można już się wybrać na wielkie zwiedzanie i odwiedzić chociaż część z licznych zabytków i atrakcji Amsterdamu:

• Pałac królewski – to duży budynek położony w centrum miasta, aktualnie jest on Pałac Królewskim ale przed 1808 rokiem pełnił funkcję Ratusza. Budowa ukończona została w 1655 roku.
• Munttoren – wieża monetarna znajdująca się w Amsterdamie, to echo przeszłości – pozostałość po zabudowaniach ze średniowiecza. Dolna część budowli jest charakterystyczna dla średniowieczna i powstała 1480-1487r., natomiast górna z zegarem została dobudowana później ok. 1619r.
• Budynek Wagi Miejskiej – to typowy budynek dla średniowiecznego miasta, znajdowały się tam przyrządy do pomiaru wagi i miary.
• Wieża Montelbaanstoren – należała do kompleksu murów obronnych Amsterdamu, pochodzi z 1516 roku. Jej górna część została nadbudowana w 1610 roku, w środku znajdują się pomieszczenia biurowe do wynajęcia.
• Oude Kerk – najstarszy kościół w Amsterdamie, a znajduje się w De Wallen – aktualnie dzielnicy czerwonych latarni. Kościół zbudowany został w XIIIw., znajdują się tu piękne barokowe organy.
• Muzeum Van Gogha – w którym znajduje się największy zbiór prac tego malarza.
• Muzeum Madame Tussauds.
• Nemo Sicience Center – to idealne miejsce na wizytę z dziećmi, można tu odkryć wiele ciekawych wystaw z dziedziny fizyki, matematyki, robotyki itp.
• Allard Pierson Muzeum – to muzeum archeologiczne należące do Uniwersytetu Amsterdamskiego
• Muzeum Biblijne – jest to muzeum gdzie biblia i inne przedmioty religijne z poprzednich wieków zostały zebrane i sklasyfikowane.
• Dom Anny Frank – to w nim pisarka ukrywała się podczas niemieckiej okupacji i to tu napisała swój przesławny pamiętnik.
• Muzeum sexu – w tym nietypowym muzeum zostały zebrane przedmioty i przedstawienia związane z aktem płciowym.
• Hash Marihuana  &Hemp Muzeum – Muzeum Marihuany
• Stedeiij Muzeum – muzeum sztuki, szczycące się jednym z najlepszych i najciekawszych zbiorów sztuki współczesnej.
• De Wallen – dzielnica czerwonych latarni, pełna słynnych domów publicznych, kabaretów, pubów, coffee shopów itp.
• Muzeum Tortur – wypełnione przedstawieniami tortur jakie stosowano na ludziach oraz narzędziami za pomocą których je wykonywano.

Amsterdam jest pełen ciekawych muzeów, galerii, kościołów i innych zabytków, a poza tym jest tu wiele miejsc rozrywkowych i kulturalnych które warto zobaczyć. Osoby które lubią życie nocne – nie znajdą ciekawszego miasta niż Amsterdam, oferującego taką wariację nocnych klubów i dyskotek. Po spędzeniu czasu w tej europejskiej stolicy pora wyruszyć w dalszą podróż – kierunek Edam.  Miasto to znajduje się ok. 24km od Amsterdamu, a by się tam dostać należy płynąc kanałem Nordhollandisch i na tej trasie pokonać trzeba będzie kilka przepraw: w tym most zwodzony w Broek Am Waerland i most w Monnickendam, mijając ta miejscowość dociera się do Edam.

                Edam uzyskało prawa miejskie w 1357 roku i dzięki temu zbudowano w nim port, od tego czasu miasto przeżywa rozkwit gospodarczy i kulturowy. Pierwszy rzut oka na miasto i ma się wrażenie, że zostaliśmy cofnięci w czasie – XVII wieczna zabudowa jest nadal żywa w całym mieście. Miasto znane jest również z produkcji serów – Edamskich. Całe Edam można zwiedzić z perspektywy kanału – jest nimi oplecione – zwłaszcza zabytkowa starówka, a dodatkowo wiele tu ładnych dawnych mostów.  Warto odwiedzić to nadmorskie miasto i zobaczyć:

• Ratusz – zbudowany w 1737 roku z pięknego piaskowca, posiada masywne drzwi i drewnianą wieżę – po dziś dzień budynek ten jest używany przez miasto np. przy ceremonii zaślubin.
• Muzeum w Edam – jest ono najstarszym muzeum na północy Holandii, znajduje się tam kolekcja przedmiotów z ostatnich wieków, pokazująca bogatą strefę życia miasta: ceramika, przemysł stoczniowy, życie bogatych rodzin, jak i przedmioty z  życia przeciętnego mieszkańca.
• Kościół św. Mikołaja – został zbudowany w XV w., ale ze względu na liczne pożaru, uderzenia piorunów, musiał zostać odbudowany w 1701 roku.
• Targ serowy – to chyba miejsce które każdy turysta powinien odwiedzić. Oryginalnie targ ten powstał w 1922 roku i okoliczni rolnicy przywozili tu swoje sery na specjalnych mini łódeczkach, na których były one prezentowane. W dzisiejszych czasach od 1989 roku targ ten otwierany jest w każdą środę i nie posiada już znaczenia gospodarczego, a jest po prostu atrakcją turystyczną.

Warto spędzić ten dzień w Edam i zobaczyć jak funkcjonowały takie portowe miasteczka w dawnych latach, a gdy przyjdzie już pora by powrotem znaleźć się na barce należy obrać kierunek: Alkmaar. 

Płynąc dalej Kanałem Północnoholenderskim, dotrzecie do samego centrum tego miasteczka, które jest ciut starsze od Edam, ponieważ wzmianki o tej miejscowości pochodzą już z X w. Miasto pamięta czasy 80 letniej wojny hiszpańsko-holenderskiej, a zdarzenie, które miało wpływ na przebieg tej wojny działo się właśnie tutaj. W 1573 roku załoga miasta odparła atak Hiszpanów, którymi dowodził Fernando Alvarez de Toledo, od tej chwili szala zwycięstwa przesunęła się na stronę Holenderską. W późniejszych latach Alkmaar słynęło z produkcji serów i piwa, współcześnie w tym mieście nadal produkuje się sławne sery i bardzo rozwinięty jest przemysł produkcji czekolady. Warto odwiedzić w tym mieście:

• Waga serowa – budynek w który ważono i przechowywano sery, aktualnie budek służy jako Muzeum Sera.
• Muzeum Piwa – De Boom - znajduje się po przeciwległej stronie do Muzeum Sera.  Muzeum znajduje się w starym browarze.
• Ratusz z XVI w
• Kościół św. Wawrzyńca (Grote Kerk) zbudowany w XV w. jest kościołem protestanckim.
• Muzeum Miejskie – gdzie można zobaczyć zbiór przedmiotów z historii miasta.
• Muzeum Beatlesów – powstało w mieście, ponieważ pierwsze gitara Johna Lennona została wykonana właśnie tutaj.

Alkmaar jest uroczym miasteczkiem, zabytkowym w którym jednak nie ma natłoku turystów, dobrze pływa się tu barką, ponieważ przecinają one tu całe miasto. Opuszczając tą miejscowość należy kierować się kanałem na południe do Katwijk. Płynąc do tego miasta kanał wpływa do jeziora Alkmaardemeer i zaraz po wpłynięciu do jeziora można się zatrzymać w marinie przy miasteczku Akersloot. Dla tych, którzy jednak chcą płynąc dalej, po przecięciu jeziora należy wybrać kanał prowadzący do Haarlemu, po drodze będziemy mijać dwa newralgiczne miejsca na kanałach. Pierwszy to śluza w Nauerna, nie ma tu różnicy poziomów wody, a śluza zbudowana została by woda ze słodkiego kanału którym dotąd płynęliśmy nie mieszała się ze słoną wodą kanału do którego wpłyniecie. Drugi punk to Port Amsterdamski, o który zahaczymy przepływając przez śluzę w Nauerna, na tym porcie panuje duży ruch i warto tu zachować szczególną ostrożność. Z tego miejsca już niedaleko do zielonego Haarlemu, otoczonego parkami narodowymi.

Haarlem to miasto z tradycjami, jego historia sięga Xw. jest to wielki ośrodek handlowo – przemysłowy, w którym znajdują się liczne muzea. Miasto nazywane jest też stolicą kwiatów, znajduje się tu największa w Holandii giełda kwiatowa. Warto zobaczyć:

• Muzeum Trylers – w którym można oglądać wystawy związane ze sztuką, nauką i historią naturalną. Jest to najstarsze muzeum w Holandii.
• Brama Amsterdam – to brama do miasta z 1400roku.
• Katedra św.Bravo – to piękna gotycka budowla, znajduje się tu skarbiec z imponującą kolekcją przedmiotów religijnych.
• Frans Hals Museum – w budynku znajduje się muzeum sztuki od XV w do teraz. Znajdują się tu obrazy takich artystów jak Frans Hals, Verspronck czy De Bray
• Grote Markt – to plac targowy największy w Haarlem, znajdujący się tuż przy Katedrze.
• Wiatrak De Adriaan – znajduje się nad rzeką Spaarne, uległ on zniszczeniu w 1932 roku i dopiero w 2002 został odrestaurowany.
• Boom Musem – Dom rodziny Boom, która w czasie wojny ukrywała Żydów u siebie, gdy ten proceder został odkryty, prawie cała rodzina Boom została wymordowana.

Opuszczając to miasto nadal należy kierowa się na  Katwijk, płynąc kanałem będziecie mogli zobaczyć piękną zabudowę, wiele wiatraków tak wszechobecnych dla tego krajobrazu. Po drodze znajduje się region wielkich jezior które będą nasza drogą - jezioro Dieperpoel, Norremeer, Zweiland i Het Joppe. W miejscowości Warmond wpływa się do kanału i uwaga wszystkie mosty na tej trasie mają 2,35m wysokości, dlatego lepiej wcześniej wybrać barkę, która będzie mogła tu wpłynąć, w innym wypadku trzeba pominąć ten punkt trasy. Po dodarciu do punktu docelowego, trzeba będzie zostawić barkę w porcie, ponieważ kanał tu się kończy.

                Katwijk - to nadmorska miejscowość, leży nad Morzem Północnym,  posiada piękne i bardzo szerokie plaże, co zawdzięcz się pływom na Morzu Północnym. Miasto ma turystyczny charakter, znajdują się tu liczne pomniki m.in. Pomnik ku pamięci ludzi, którzy nie powrócili z Morza, Pomnik Plażowiczów, Znajduje się tu również Latarnia Morska i kilka muzeów: W tym Muzeum Rybołóstwa i Rybactwa oraz Muzeum Spinozy. Po dniu spędzonym w tym miejscu, pora na powrót na barkę i podróż do miejscowości Lejda.

                Lejda – miejscowość która prawa miejskie zyskała w 1266 roku i to właśnie tutaj urodził się Rembrandt. Znajduje się tu prestiżowy Uniwersytet, który został założony w 1575roku i jest najstarszym w Holandii.  Poza tym znajduje się tu wiele muzeów i instytucji o wielkiej tradycji. Warto wstąpić i zobaczyć chociaż część z nich:

• Muzeum Boerhaave – bardzo ciekawe muzeum, pokazujące postęp jaki można zaobserwować  w takich dziedzinach jak np. medycyna.
• Rijksmuseum can Oudheden – to muzeum historyczne znajdujące się w Lejda, znajdują się tu stałe zbiory artefaktów ze starożytnego Egiptu, Rymu i Grecji etc.
• Muzeum Volkenkunde – w muzeum znajdują się przeróżne eksponaty historyczne z całego świata.
• De Burcht Zamek – Cytadela – to jeden z najstarszych zamków w Holandii. Jest to forteca pochodząca z wczesnego średniowiecza.
• Dom Wagi – w całej Holandii zachowało się wiele budynków tego typu. ten w Lejda pierwszy raz został otworzony w 1659roku.
• Stadhuis Leiden – ratusz, który był wielokrotnie niszczony. Najstarsza zachowana cześć pochodzi z 1595roku.
• Hortus botanicus – ogród botaniczny należący do Uniwersytetu. Znajduje się tu np. drzewo Ginko Biloba, które zostało posadzone w 1785roku.
• Siebold House – to muzeum  poświęcone sztuce starożytnej i współczesnej Japonii.

Spędźcie w Leiden dzień lub dwa, bo później nadejdzie czas na kontynuowanie podróży. Pora ruszyć kanałami w kierunku Goudy.

                Gouda – ta nazwa pewnie wielu osobą przynosi na myśl odpowiednie skojarzenie – ser, jest to dobre skojarzenie, ponieważ kolejne miasto w planie podróży to ojczyzna tego sera. Miasto Gouda uzyskało prawa miejskie w 1272 roku, w przeszłości znajdował się tu targ serowy, a poza jego produkcją miasto słynęło z produkcji piwa i przemysłu włókienniczego. Tradycja produkcji serów jest żywa do dzisiaj, a poza tym miasto słynie z produkcji świec, glinianych fajek.  Jest to miasto o pięknych tradycjach, np. co roku w okolicy świąt Bożego Narodzenia  ludzie mieszkający w okolicy rynku ustawiają świece w oknach, Ratusz też jest nimi przyozdobiony, wtedy gasną światła i czytane są wersety Biblii. By tego  doświadczyć – należałoby wybrać się do Goudy w grudniu, a w każdym innym terminie warto tu zajrzeć i zwiedzić:

• Plac Targowy – ze względów turystycznych przetrwała tradycja targu serowego w tym miejscu. Co tydzień tego samego dnia okoliczni sprzedawcy schodzą się tu ubrani w tradycyjne stroje by sprzedawać sery.
• Ratusz – znajduje się on na placu targowym, a zbudowany został w 1450 roku i jest jednym z najstarszych gotyckich Ratuszy w Holandii.
• Dom Wagi – zbudowany w 1667 roku aktualnie mieści się tam Muzeum Sera.
• Muzeum w Goudzie – muzeum związane z miastem, znajdują się tu zbiory dawnych przedmiotów i sztuki.
• Museumhaven Gouda – jest to mały port z zabytkowymi statkami.
• Śluza Waaiersluis – historyczna śluza na wschód od Goudy

Gdy mile już spędzicie czas w Goudzie pora ruszyć w drogę – kierunek Utrecht. W przypadku wypłynięcia późno z Goudy można zatrzymać się w trasie np. w Marnemoende. Kolejne miasto w planie to Utrecht.

                Utrecht – miasto o długiej historii, pierwsze wzmianki związane są z wybudowaniem w tym miejscu przez Rzymian warowni nad Renem. Znajdowała się wtedy tutaj północna granica Imperium Rzymskiego. Współcześnie Utrecht jest miastem przemysłowym – znajdują się tu huty żelaza i aluminium, wysoko rozwinięty jest tu przemysł metalowy i maszynowy. A poza gospodarczymi aspektami tego miasta ważna rolę pełni tu jeszcze turystyka  i oświata. Utrecht jest pięknym miastem, pełnym parków, zieleni i muzeów.  Warto tu zwiedzić:

• Muzeum Speelklok – muzeum w którym przechowuje się, wystawia i odnawia przedmioty samogrające. Muzeum zostało ufundowane w 1956 roku.
• Muzeum AAMU – to miejsce w którym można odkryć sztukę australijskich aborygenów.
• Central Muzeum – muzeum sztuki i historii
• Sonnenborgh Muzeum i obserwatorium – w budynku który był kiedyś XVI wiecznym Bastionem, znajduje się obserwatorium z teleskopami.
• Katedra św.Gertrudy – zbudowana w XXw. w stylu neoromańska.
• Domtoren – zwana samotną wieżą, to najwyższa w Holandii wieża kościelna, ma 112m. Kiedyś wieża ta była częścią gotyckiego kościoła, w wyniku różnych historycznych działań, wieża stoi samotnie z dala od kościoła.
• Dom Retvielda – modernistyczna budowla udostępniona do zwiedzania dla turystów. Dom został zaprojektowany i zbudowany w taki sposób, że tworzą go bryły geometryczne wychodzące z siebie nawzajem.
• Polski Cmentarz Wojenny – miejsce pochówku poległych polskich żołnierzy, który walczyli o wolność Holandii a także tych, którzy po wojnie zostali na emigracji.
• Zamek De Haar – to XIV w. neogotycka budowla, otoczona fosą, znajdująca się w lesie w okolicy stawu.

Utrecht jest niezwykle atrakcyjnym miastem, można tu spędzić czas na wiele sposobów, od zwiedzania, po kemping, do wycieczek po okolicznych sklepach i pubach. Każdy znajdzie tu coś dla siebie. Na tym etapie podróży pozostaje wrócić do miejsca w którym przygoda z Holandią się zaczęła, czyli: Strand Horst by zdać barkę i wybranym środkiem transportu udać sie do Polski.